Του Κώστα Μαυρίδη*
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών με κατευθυντήριες οδηγίες της προς τις αρχές των κρατών-μελών οριοθέτησε το πλαίσιο για να διαμορφώσουν τα ίδια σχέδιο αναστολής δόσεων π.χ. οι αρχές του κράτους μπορούν να ρυθμίσουν αναστολή δόσεων μέσω νομοθεσίας ή μέσω συμφωνίας με τις τράπεζες, η αναστολή δυνατόν να καλύπτει όλη την επικράτεια της χώρας ή συγκεκριμένη περιοχή κ.ά. Η Ευρ. Αρχή Τραπεζών έθεσε ένα εύλογο στόχο: η αναστολή δόσεων να απευθύνεται σε χρεώστες που πλήγηκαν από την πανδημία.
Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα (στοιχεία των τεσσάρων μεγαλύτερων τραπεζών) συμμορφώθηκε με οριζόντια αναστολή δόσεων μέχρι 9 μήνες σε δανειολήπτες με εξυπηρετούμενα δάνεια (μέχρι 90 ημέρες καθυστέρηση) που επλήγησαν (είχαν μειωμένα εισοδήματα) λόγω της πανδημίας. Έτσι, καλύπτονται εξυπηρετούμενα δάνεια (μέχρι 90 ημέρες καθυστέρηση), των οποίων ο δανειολήπτης πλήγηκε από την πανδημία, «προκειμένου να περιορίσουν τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων». Απλά, έγινε το ορθό, στοχευμένα και χωρίς πανηγυρισμούς. Άλλωστε, δεν νοείται πανηγυρισμός για ένα εργαλείο που η Ευρ. Αρχή Τραπεζών παραχώρησε στα κράτη-μέλη.
Στην Κύπρο, η αναστολή δόσεων καλύπτει όλους ανεξαιρέτως που δεν είχαν καθυστερημένη δόση πέραν των 30 ημερών, είτε πλήγηκαν είτε όχι από την πανδημία. Ανάμεσά στους δικαιούχους, επιχειρήσεις που είχαν αύξηση εσόδων εν καιρώ πανδημίας (π.χ. υπεραγορές) ή υπάλληλοι χωρίς κάποια μείωση μισθού. Αποκλείστηκαν όμως όσοι επλήγησαν από την πανδημία και είχαν καθυστέρηση στο δάνειό τους πέραν των 30 ημερών, παρόλο που το δάνειο τους είναι εξυπηρετούμενο βάσει Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και στο πλαίσιο των οδηγιών της Ευρ. Αρχής Τραπεζών είναι δικαιούχοι π.χ. αποκλείστηκαν υπάλληλοι και αυτοεργοδοτούμενοι που οι απολαβές τους «περιορίστηκαν» στο κρατικό επίδομα καθώς και εταιρείες που υποχρεώθηκαν σε αναστολή εργασιών και έχουν την μέγιστη ανάγκη για αναστολή δόσεων. Ταυτοχρόνως, το Υπουργείο Οικονομικών, ως αρμόδια αρχή, αντί να προχωρήσει άμεσα σε συμπερίληψη της πιο πάνω κατηγορίας δανειοληπτών, επιλέγει να πανηγυρίζει στα ΜΜΕ για την τεράστια επιτυχία, όπως την παρουσιάζει.
Ο Υπουργός Οικονομικών μπορεί να εξορθολογίσει την αναστολή δόσεων και να συμπεριλάβει τους δανειολήπτες με εξυπηρετούμενο δάνειο (μέχρι 90 ημέρες καθυστέρηση), οι οποίοι αποδεδειγμένα πλήγηκαν από την πανδημία, επειδή είναι το σωστό και επειδή το οριοθετεί η Ευρ. Αρχή Τραπεζών. Το θλιβερό είναι που ο Υπουργός Οικονομικών τροποποίησε την αναστολή δόσεων συμπεριλαμβάνοντας πρόσωπα που «είχαν πέραν των 30 ημερών καθυστέρηση… νοουμένου ότι οι συνολικές καθυστερήσεις δεν υπερβαίνουν τα €100»! Θα μπορούσε να ήταν και κάτω από… €1. Πάντως, η τροποποίηση επιβεβαιώνει ότι ο Υπουργός έχει την εξουσία αλλά δεν θέλει.
*Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ και των S&D.