Της Πωλίνας Άνιφτου*
Το κυπριακό πρόβλημα αναφέρεται στη βιβλιογραφία και στα πρακτικά διεθνών οργανισμών, διεθνών διασκέψεων και τραπεζών πληροφοριών πάνω από έναν αιώνα. Αναφέρεται όχι υπό τη μορφή προβλήματος ούτε και υπό τη μορφή διασποράς του εσωτερικού χώρου της Κύπρου, αλλά αναφέρεται ως ζωτικός χώρος άσκησης γεωστρατηγικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Ανατολική Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Ασία.
Το Κυπριακό και το Αγγλοσαξονικό Δόγμα
Όσοι πιστεύουν πως το κυπριακό πρόβλημα όπως παρουσιάζεται μετά την τουρκική εισβολή του 1974 είναι ένα θέμα που δεσμεύει την Κύπρο, την Τουρκία και την Ελλάδα ένεκα και των συμφωνιών της Λωζάνης σφάλλουν. Σφάλλουν γιατί πρέπει να αντιληφθούν ότι το Κυπριακό είναι η συνέχεια της αντίληψης του Αγγλοσαξονικού Δόγματος που σε συνάρτηση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία διατείνεται να αναφέρεται στον ενδιάμεσο γεωγραφικό εκείνο χώρο ο οποίος αποτελεί το ευρασιατικό κρηπίδωμα το οποίο παράγει πολιτική και ιστορία για το μισό βόρειο ημισφαίριο ως πολιτική και οικονομική κτήση.
Η Κύπρος στα πλαίσια του Αγγλοσαξονικού Δόγματος που άρχισε από τις βλέψεις του Η.Β. στις Ινδίες δεν ενσωματώθηκε ποτέ στο πλέγμα της Μέσης Ανατολής αλλά ούτε και συσχετίστηκε με τις επιδιώξεις των Μεγάλων Δυνάμεων κατά τους δύο ΠΠ. Απεναντίας η Κύπρος διατηρήθηκε ως στόχος που συνδέθηκε με την Ευρασία, τις επιδιώξεις στην Ανατ. Μεσόγειο και τον έλεγχο των Βαλκανίων. Η πώληση της Κύπρου από τους Οθωμανούς στους Βρετανούς το 1878 έγινε ο ομφάλιος λώρος του δόγματος και της νεότερης ιστορίας του νησιού που καθοδηγεί τις μετέπειτα εξελίξεις. Οθωμανοί και Βρετανοί σηματοδότησαν την πορεία του νησιού τόσο στα εσωτερικά του ζητήματα όσο και ως προς τη διεθνή του προσωπικότητα. Οι Οθωμανοί προετοίμασαν το έδαφος μιας οθωμανικής μειονότητας που δεν ήταν τουρκική, αφού σ’ αυτήν ανήκουν τουρκόφωνοι, Οθωμανοί, Κύπριοι που εξισλαμίστηκαν, Άραβες, Πέρσες και όσοι βρίσκονταν σε εγγύτητα με το Ισλάμ και οι Βρετανοί μετέπειτα επισημοποίησαν, πολιτικοποίησαν, χρησιμοποίησαν και συνέβαλαν στον σχηματισμό αυτής της τουρκοκυπριακής μειονότητας και με βάση το Σύνταγμα πλέον κοινότητας.
Η Κύπρος εντάχθηκε από πολύ νωρίς στα σχέδια του Αγγλοσαξονικού Άξονα ώστε ακόμη και με το πέρας της Αγγλοκρατίας να παραμείνουν στο νησί οι Βρετανοί με τις βάσεις τους υπό την κρατική κυριαρχία και προστασία του Η.Β.. Είναι δε και οι μοναδικές βάσεις στον σύγχρονο κόσμο όπου το κράτος που τις κατέχει έχει και κυριαρχικά δικαιώματα επί εδάφους, αέρα και θαλάσσης (ΑΟΖ), αυξάνοντας έτσι κατ’ αυτόν τον τρόπο και το ενδιαφέρον των Βρετανών για το φυσικό αέριο και το ενεργειακό ζήτημα στην περιοχή.
Το Κυπριακό σε συνάρτηση με τα γεωπολιτικά της περιοχής
Σήμερα η προσοχή όλων στρέφεται στο Κυπριακό σε συνάρτηση με το γεωπολιτικό γίγνεσθαι στην περιφέρειά μας. Η λύση που θα επέλθει ενδιαφέρει τα Βαλκάνια, αφού θα μετρηθεί η δύναμη της Τουρκίας και το άνοιγμά της στην Ανατ. Μεσόγειο μέσω μια συνομόσπονδης ή ομόσπονδης Κύπρου. Ενδιαφέρει τους Μουσουλμάνους των Βαλκανίων αφού πλέον το Ισλαμικό Τόξο θα ξεκινά από τη Βοσνία και θα φτάνει και διά θαλάσσης απρόσκοπτο στη Σ. Αραβία. Μια λύση του Κυπριακού με συνομοσπονδία ή ομοσπονδία ανοίγει τις πόρτες στις χώρες εκείνες που ευαγγελίζονται μεγάλες εθνικές περιπέτειες και οραματίζονται μεγάλες ιδέες όπως η Αλβανία και η Βουλγαρία έναντι της Ελλάδος και πλέον φέρνει σε δύσκολη θέση την Ελλάδα, αφού η ΑΟΖ που θα ελέγχει η Τουρκία μέσω του αναγνωρισμένου πια βόρειου κρατιδίου φτάνει ως και το Καστελλόριζο (εξ ου και γιατί ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θέλει να δώσει πίσω τη Μόρφου). Από την άλλη η Τουρκία δεν μπορεί να αποχωρήσει από την Κύπρο όποια λύση και αν βρεθεί, η ανατολική της περιφέρεια ζει στις φλόγες της τρομοκρατίας και η ύπαρξή της στην Κύπρο της δίδει έλεγχο της περιοχής μέχρι και τη Χατούσα (Hatay), η Καρπασία βρίσκεται μόνο κάποια λεπτά μακριά από τη ρωσική βάση στη Λατάκια και τα κοιτάσματα του Ισραήλ δεν μπορούν να της είναι αδιάφορα όταν πια η Δύση προσκλητικά δηλώνει πως οι σχέσεις Τουρκίας- Ισραήλ πρέπει να εξομαλυνθούν, ενώ στην πραγματικότητα τις πυροδοτεί με τις κινήσεις της.
Η ΔΔΟ δεν αποτελεί φύσει θέσει ομοσπονδία
Σήμερα το όλο σκεπτικό της λύσης του Κυπριακού υφίσταται στο ποια λύση θα επέλθει μα και πόσο θα κρατήσει. Δυστυχώς οι συνομιλίες και οι συνομιλητές του Κυπριακού δεν αφήνουν καμία αμφιβολία πως σε κάποιο κατοπινό στάδιο θα κληθούν ξανά να συνομιλήσουν για οριστική διχοτόμηση του νησιού. Η λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) που προτείνεται στο νησί δεν είναι δόκιμος μιας και η ΔΔΟ δεν αποτελεί φύσει θέσει ομοσπονδία και εξηγούμαι: α) οι ανά τον κόσμο ομόσπονδες χώρες καταργούν τα σύνορα των κρατιδίων, πολιτειών, καντονίων τους και ενσωματώνονται σε μια κεντρική κυβέρνηση έχουσα την κύρια πηγή εξουσίας σε όλο το γεωγραφικό και πολιτειακό μήκος του ομόσπονδου κράτους, υποχρεώνοντας τα κρατίδια/πολιτείες/καντόνια να αποδέχονται την ανωτερότητα των νομοθετικών, εκτελεστικών, δικαστικών πράξεων της κεντρικής εξουσίας, β) οι νόμοι στις διάφορες πολιτείες δύνανται να διαφέρουν όχι ειδοποιώς αλλά με προοδευτική διάθεση και να αναστέλλονται όταν παραβιάζουν το κοινό Συνταγματικό πλαίσιο, γ) υπάρχει κοινή αμυντική γραμμή, δύναμη και θητεία, δ) ενιαία εξωτερική πολιτική, ε) αυτοδύναμη δικαστική εξουσία που να μην επιτρέπει την εισβολή ξένων δικαστών, νομοθετών και άρα νόσφιση διοικητικής εξουσίας, ε) δεν υπάρχει καμία συνοριακή γραμμή στην άσκηση των 4 θεμελιωδών ελευθεριών, στ) το δικαίωμα της περιουσίας παραμένει αυτόνομο και υπό τη θετική παρεμβατικότητα του κράτους, ζ) οι υπήκοοι του ομόσπονδου κράτους δεν διαβιούν σε οικονομικές, φυλετικές, θρησκευτικές ζώνες μιας και το ομόσπονδο κράτος υφίσταται για να προστατέψει την ειρήνη και τη βιωσιμότητα αυτής, η) τα ομόσπονδα κράτη δεν δέχονται εγγυήσεις, οικονομικές εξαρτήσεις και επεμβατικότητα από τρίτα κράτη. Τα παραπάνω σημεία στην τάχα ομόσπονδη Κύπρο δεν λειτουργούν μιας και η λύση προνοεί ότι θα νομιμοποιηθεί μέρος των εποίκων οι οποίοι και θα δύνανται να διακινούνται ελεύθερα σε όλη την επικράτεια, οι ΕΚ θα μπορούν να κατοικήσουν στο βορρά υπό κλίμακες δικαιωμάτων, τα πολιτειακά δικαιώματα δεν θα είναι τα ίδια για όλο τον πληθυσμό, ενώ σε περίπτωση μη συμφωνίας στη Βουλή και τη Γερουσία και το Συνταγματικό Δικαστήριο την απόφαση θα τη λαμβάνει για το ευνομούμενο της Διζωνικής Κύπρου ξένος δικαστής που θα κληρώνεται από την Ε.Ε..
Η νεοπολιτειακή διαμόρφωση του Κυπριακού εντάσσεται στη δυνητική προσέγγιση του δόγματος της αλλαγής των συνόρων και των βαθμίδων ελέγχου στην περιοχή από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Μια Κύπρος με μηδαμινό εσωτερικό έλεγχο και στάση στις διεθνείς σχέσεις πάντοτε θα αποτελεί το καλύτερο προπύργιο ως οικονομικό, θρησκευτικό και πολιτικό πλυντήριο στην περιοχή όπου θα χρησιμοποιείται για τα αλλότρια σχέδια χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του λαού της.
Διαβάστε επίσης: Πράξη δεύτερη το νεο εμπάργκο στα ρωσικά καύσιμα και η αλλαγή του ενεργειακού χάρτη
*Αναλύτριας Eξωτερικής Πολιτικής και Επενδύσεων