Του Θεόδωρου Καυκαρίδη
Πέρασαν πάνω από δέκα χρόνια (2013) από την αποχώρηση του Σερ Άλεξ Φέργκουσον. Εκείνη τη χρονιά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πήρε και το τελευταίο από τα 20 της πρωταθλήματα. Χωρίς κανένας να μπορεί να το προβλέψει, έμπαινε σε μία περίοδο παρατεταμένης κρίσης. Σε όλο αυτό το διάστημα κέρδισε ελάχιστα πράγματα. Δύο κύπελλα και δύο Λιγκ Καπ στην Αγγλία. Μία φορά σήκωσε το τρόπαιο του Europa League. Στο πρωτάθλημα μάξιμουμ 2η, συνήθως από 4η και κάτω. Πολλές απογοητεύσεις τόσο στην Αγγλία, εξίσου πολλές στα ευρωπαϊκά γήπεδα. Σχεδόν 12 σεζόν, όπου οι εκλάμψεις και οι καλές αγωνιστικές περιόδοι, ήταν σαφώς λιγότερες από τις κακές.
Ήταν δεδομένο ότι ο σύλλογος θα αντιμετώπιζε δυσκολίες όταν ο «Φέργκι» εγκατέλειψε τους πάγκους. Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί όμως πως η σοβαρή πιθανότητα μίας μεταβατικής περιόδου θα εξελισσόταν σε κρίση... Από την ημέρα που ο πολυνίκης Σκωτσέζος έκλεισε τον κύκλο του, η Γιουνάιτεντ δοκίμασε τα πάντα στον πάγκο και απέτυχε. Όλων των ειδών προπονητών.
Διαφορετικά μονοπάτια
Ντέιβιντ Μόγιες. Ο επίσης Σκωτσέζος έμοιαζε τότε η ιδανική επιλογή. Είχε πολυετή σταθερή πορεία στην Έβερτον, είχε το πακέτο για να εξελιχθεί από προπονητής 2ου ραφιού σε πρώτου. Ο Μόγιες είχε όμως τρία σοβαρά μειονεκτήματα. Το ένα αφορούσε την απειρία του σε μάξιμουμ επίπεδο. Το 2ο, είχε παραλάβει την τελευταία ομάδα που έφτιαξε ο Σερ Άλεξ και που σε σχέση με όλες τις προηγούμενες, υστερούσε. Δεν είχε επίσης διαθέσιμα χρήματα για να κάνει μεταγραφές. Εξού και όταν ανέλαβε τα ηνία, η ομάδα απόκτησε μόνο τον Φελαϊνί.
Η Γιουνάιτεντ ακολούθησε άλλο μονοπάτι στην επόμενη επιλογή της. Πήγε σε έμπειρο, επιτυχημένο (σε τίτλους) τεχνικό. Ο Φαν Χάαλ ανακοινώθηκε στις 19 Μαΐου 2014, λίγες μέρες πριν αρχίσει το Μουντιάλ. Η Ολλανδία υπό τις οδηγίες του έκανε θραύση και ο 63 ετών τότε τεχνικός έδειχνε πως κρατούσε ακόμη το μαγικό ραβδί. Ο σύλλογος έκανε καλές μεταγραφές (Ντι Μαρία, Σο, Μπλιντ, Χερέρα, Φαλκάο). Ξεκίνησε κάκιστα (η ήττα από την ομάδα 3ης κατηγορίας Μίλτον Κέινς με 4-0 στο Λιγκ Καπ έμεινε στην ιστορία). Σταδιακά έφερε βελτιώσεις και η Γιουνάιτεντ τερμάτισε 4η. Η 2η χρονιά κατέληξε με κατάκτηση κυπέλλου. Αλλά από τον Αύγουστο μέχρι τον Μάιο, τα σκαμπανεβάσματα ήταν συνεχόμενα, τα αποδυτήρια «χάθηκαν», εξού και ο Ολλανδός απολύθηκε δύο μέρες μετά τον τελικό.
Η Γιουνάιτεντ αποφάσισε να πάει ακόμη πιο ψηλά τον πήχη. Ποιος ήταν ο διαθέσιμος, με άριστη γνώση της Πρέμιερ Λιγκ, τίτλους (πολλούς) και κυρίως προπονητής κορυφής. Ζοσέ Μουρίνιο. Ας μην μπούμε σε πολλές λεπτομέρειες. Ο Πορτογάλος οδήγησε την ομάδα στο τρόπαιο του Γιουρόπα Λιγκ, αλλά ούτε αυτός μπόρεσε στα 2,5 χρόνια θητείας να δώσει εκείνη την ώθηση που χρειαζόταν. Η Γιουνάιτεντ στράφηκε σε άλλο μονοπάτι. Σε ένα δικό της, εξελίξιμο παιδί. Ο Σόλσκιαρ απέφερε αρχικά μία συνολική ευεξία (μάλλον κουβάλησε την αύρα από την εποχή που ήταν ποδοσφαιριστής) η ομάδα είχε αρκετές καλές στιγμές, αλλά έμενε πάντα στο παρά ένα. Στα 3 χρόνια παρουσίας του ο Νορβηγός, πρακτικά δεν πέτυχε. Απολύθηκε και η επόμενη επιλογή κούφανε τους πάντες. Το δοκίμασε και αυτό η Γιουνάιτεντ. Ραλφ Ράγκμικ. Ναι ήταν κάποτε ο «νονός» του σύγχρονου γερμανικού ποδοσφαίρου, αλλά πριν πάει στο Όλντ Τράφορντ, δεν προπονούσε, αλλά εργαζόταν σαν αθλητικός διευθυντής. Η σύντομη παρουσία του σφραγίστηκε από καλό ξεκίνημα, πτώση και σαν κληρονομιά άφησε τις διαπιστώσεις ότι η Γιουνάιτεντ είναι έξι χρόνια μακριά από τη Λίβερπουλ και τη Σίτι.
Οπότε ο σύλλογος πήρε και άλλο καινούργιο μονοπάτι. Ήθελε ένα προπονητή με ραγδαία εξέλιξη, αρκετή εμπειρία, που να κέρδισε τρόπαια, που να ήταν εξαίρετος στην τακτική. Στα χαρτιά η επιλογή Τεν Χαγκ έμοιαζε ιδανική. Στην πράξη... Πήρε δύο τρόπαια, αλλά και πάλι η ιστορία επαναλήφθηκε. Καλό ξεκίνημα και ως εκεί. Οι αγώνες όπου η Γιουνάιτεντ ξεφτυλίστηκε σε Αγγλία και Ευρώπη είναι πάρα πολλοί. Ο... μάστερ της τακτικής, έψαχνε τρία χρόνια και τακτική δεν έβρισκε. Τζίφος!
Οπότε η Γιουνάιτεντ το πάει παραπέρα. Επιλέγει νεαρό, ταλαντούχο και κατά γενική ομολογία χαρισματικό από πλευράς ποδοφαιρικής φιλοσοφίας τεχνικό, τον Ρούμπεν Αμορίμ. Ελπίζοντας πως θα «ξεζουμίσει» σε πρώτο στάδιο ό,τι καλό υπάρχει στο Κάρινγκτον, θα βγάλει την ομάδα από τη σημερινή κρίση και σταδιακά θα την ξανακάνει διεκδικήτρια πρωταθλήματος (εννοείται και πρωταγωνίστρια στην Ευρώπη). Ότι δεν κατάφεραν όλοι οι προκάτοχοί του από το 2013. Δεν ήταν όλοι ακατάλληλοι, είναι κουφό να πιστεύει κάποιος ότι έφταιγαν μόνο οι προπονητές.
Ο πάγκος, αλλά...
Το μέγιστο πρόβλημα της Γιουνάιτεντ ήταν η έλλειψη οργάνωσης, φιλοσοφία και πλάνου. Αν κάποιος μετρήσει τις αποφάσεις των τελευταίων ετών στις μεταγραφές θα καταλάβει, πως οι επιλογές των παικτών ξεχωριστά δεν ήταν προσεγμένες, στο πλαίσιο μίας στρατηγικής. Το ίδιο κα πολλές αποφάσεις για την παραμονή ή αποδέσμευση παικτών. Η αλήθεια είναι ότι έγιναν σαρωτικές αλλαγές στο μοντέλο, από την ώρα που ανέλαβε το ποδοσφαιρικό τμήμα ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ. Προσλήψεις ανθρώπων με επιτυχίες στη διεύθυνση, στο τμήμα σκάουτινγκ, στον μεταγραφικό σχεδιασμό. Αλλά και πάλι. Η εκκίνηση δεν ήταν καλή. Από τη μία η απόφαση παραμονής και επέκτασης της συμφωνίας με Τεν Χαγκ. Από την άλλη, επιλογές στη στελέχωση που έμοιαζαν καταδικασμένες να αποτύχουν. Τέσσερα ήταν τα μεγάλα προβλήματα της Γιουνάιτεντ στην περσινή χρονιά. Η θέση του αριστερού μπακ, του κεντρικού (ανασταλτικού) μέσου, η απειρία (πλην του ντεφορμέ Ράσφορντ) στα άκρα, η έλλειψη έμπειρου φορ. Η ομάδα έμεινε με τους τραυματίες Σο και Μαλάσια, έφερε την τελευταία μέρα των μεταγραφών τον Ουγκάρντε, έδιωξε ξανά τον Σάντσο και έφερε άλλο ένα άγουρο νεαρό (Ζίρκσι) στην κορυφή. Θα πει κάποιος ότι υπάρχει μπόλικη «πιτσιρικαρία» με ταλέντο και άρα υπάρχει μέλλον. Αν προσθέσουμε και τον 18χρονο άτυχο Γιόρο. Αλλά ξερά ομιλούντες το ρόστερ της Γιουνάιτεντ έχει προοπτική και δεν είναι για τα μπάζα, όπως εμφανιζόταν επί Τεν Χαγκ.
Συνθήκες και χρόνος
Ο Αμορίμ θα χρειαστεί χρόνο. Το πόσο θα αντιστρέψει τα πράγματα στην τρέχουσα περίοδο είναι σημαντικό, αλλά θα πρέπει ο πήχης να μπει στο σωστό σημείο. Το κυριότερο είναι να επιφέρει μία αγωνιστική φιλοσοφία, να φέρει πειθαρχία (εντός και εκτός των τεσσάρων γραμμών), να «ξυπνήσει» το αγωνιστικό πνεύμα, να διώξει την ηττοπάθεια. Να εξελίξει ιδανικά τους νεαρούς παίκτες, πράγμα στο οποίο απέτυχε ο Τεν Χαγκ. Εξίσου σημαντική είναι η ανάληψη ευθύνης και από τους ποδοσφαιριστές. Που για χρόνια έμαθαν να καλύπτονται πίσω από τις προπονητικές αδυναμίες. Δεν είναι μάγος ο Πορτογάλος και θα πρέπει να στηριχτεί, βάζοντας τις πρώτες βάσεις και κουβαλώντας θετικά για την επόμενη χρονιά. Παρεμπιπτόντως όσοι πηγαίνουν 37 χρόνια πίσω (άφιξη Φέργκουσον εν μέσω μίας κακής εκκίνησης) και αρχίζουν τα περί συμπτώσεων είναι εκτός τόπου και χρόνου. Είναι σαν να συγκρίνεις μήλα με πορτοκάλια επειδή είναι φρούτα. Καμία σχέση.
Θα πετύχει ο Αμορίμ; Άγνωστο, αλλά έχει καλό πακέτο σαν τεχνικός και η επιλογή του έγινε με καθαρά ποδοσφαιρικά κριτήρια. Χειρότερα τα πράγματα από ό,τι επί ημερών Τεν Χαγκ δεν γίνονται, άρα όποια βελτίωση θα πιάσει τόπο. Το πιο σημαντικό είναι πως ο Πορτογάλος αναλαμβάνει υπό καλές συνθήκες. Είπαμε έγιναν ξανά λάθη το καλοκαίρι, αλλά επιτέλους η ομάδα που τρέχει το ποδοσφαιρικό τμήμα και υπάρχει και καταρτισμένη είναι για να αλλάξει τα πράγματα δραστικά. Η Γιουνάιτεντ έχει κολλήσει στο 2013, νοητικά, αλλά και πρακτικά. Στα χάλια του το «Όλντ Τράφορντ», μίλια πίσω από άλλα προπονητικά κέντρα το Κάρινγκτον, προβλήματα στα θέματα εκγύμνασης, ιατρικής φροντίδας και αποκατάστασης. Τα προβλήματα τραυματισμών και η πάντοτε λανθασμένη εκτίμηση αποθεραπείας είναι σταθερό φαινόμενο. Η Γιουνάιτεντ θέλει ένα πιο γενικό restart. Η τάση υπάρχει, μένει να δούμε την πραγματικότητα, υπό τις θεωρητικά καλύτερες συνθήκες. Η επιτυχία Αμορίμ είναι μονόδρομος, γιατί αν δεν πετύχει και αυτός…