Στην απόφαση του συμβούλιου να προχωρήσει στην πρώτη αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων εδώ και 11 χρόνια, ξεκινώντας μάλιστα με μια δυναμική άνοδο κατά 50 μονάδες βάσης, στάθηκε η Κριστίν Λαγκάρντ κατά την τοποθέτηση της μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η κυρία Λαγκάρντ σχολίασε πως το συμβούλιο έκρινε πως είναι πλέον σωστό να κάνει το μεγάλο βήμα της ομαλοποίησης της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, όπως άλλωστε είχε ήδη επισημάνει από την προηγούμενη συνεδρίαση του. Η απόφαση αυτή ελήφθη με βάση την επικαιροποιημένη αξιολόγηση των ρίσκων αναφορικά με τον πληθωρισμό αλλά και την ενισχυμένη στήριξη που προσφέρει το νέο εργαλείο κατά του κατακερματισμού των αγορών, το λεγόμενο TPI (Transmission Protection Instrument). Στόχος, άλλωστε, παραμένει η επιστροφή του πληθωρισμού κοντά στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.
Η Κριστίν Λαγκάρντ επανέλαβε ότι, όπως φάνηκε και από το ανακοινωθέν του συμβουλίου, ότι θα ακολουθήσουν και άλλες αυξήσεις των επιτοκίων, χωρίς να προσφέρει αναλυτικά στοιχεία. Εξήγησε, άλλωστε, πως τα επόμενα βήματα του συμβουλίου και ο ρυθμός της ομαλοποίησης των επιτοκίων θα συνεχίσουν να εξαρτώνται από την πορεία των στοιχείων.
Όλες οι χώρες μπορούν να συμμετέχουν στο TPI
Αναφορικά με το TPI, η επικεφαλής της Τράπεζας εξήγησε πως η δημιουργία του νέου εργαλείου ήταν απαραίτητη για την υποστήριξη της αποτελεσματικής μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. «Καθώς θα συνεχίσουμε την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής, το TPI θα διασφαλίσει πως η νομισματική μας πολιτική μεταδίδεται ομαλά σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης» τόνισε εξηγώντας πως ο ενιαίος χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής είναι προαπαιτούμενο για την ΕΚΤ, ώστε να μπορεί να επιτύχει τον στόχο της που είναι η σταθερότητα των τιμών σε όλη την περιοχή του ευρώ.
Όσον αφορά στο εύρος του νέου εργαλείου, οι αγορές ομολόγων θα εξαρτώνται από την σοβαρότητα των ρίσκων που υπάρχουν στο πεδίο της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, χωρίς να υπάρχουν εκ των προτέρων περιορισμοί, εξήγησε η κυρία Λαγκάρντ. Επίσης διευκρίνισε ότι κάθε χώρα είναι επιλέξιμη για το πρόγραμμα.
Σε κάθε περίπτωση η ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του προγράμματος PEPP παραμένει η πρώτη γραμμή άμυνας για την αντιμετώπιση των ρίσκων για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζεται με την πανδημία.
Οικονομική επιβράδυνση
Η κυρία Λαγκάρντ έκανε αναφορά και στην ευρύτερη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στην Ευρώπη λόγω του πολέμου και των συνεπειών του. Η αρνητική επίδραση του πληθωρισμού στην αγοραστική δύναμη, τα συνεχιζόμενα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, η αυξημένη αβεβαιότητα, η άνοδος του κόστους που καλούνται να διαχειριστούν οι επιχειρήσεις, είναι παράγοντες που όλοι μαζί έχουν σκιάζουν τις προοπτικές για την πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους αλλά και πέρα από αυτό.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, η οικονομική δραστηριότητα επωφελείται από το άνοιγμα των αγορών καθώς τα περιοριστικά μέτρα έχουν τερματιστεί, η αγορά εργασίας έχει ισχυροποιηθεί και υπάρχει και η στήριξη των δημοσιονομικών μέτρων. Αν και η κυρία Λαγκάρντ επεσήμανε πως τα προσωρινά και στοχευμένα μέτρα στήριξης από τις κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι αυστηρά διαμορφωμένα, ώστε να περιορίζεται το ρίσκο να πυροδοτήσουν επιπλέον πληθωριστικές πιέσεις. «Οι δημοσιονομικές πολιτικές στις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στην διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, μαζί με την βελτίωση των αναπτυξιακών προοπτικών, με ένα βιώσιμο τρόπο ώστε να ενισχύεται η ανάκαμψη» τόνισε η κυρία Λαγκάρντ.
Μάλιστα, με τον κόσμο να ταξιδεύει και πάλι, το τουρισμός αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά την οικονομία κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Ο πληθωρισμός θα παραμείνει ψηλά
Αναφορικά με τον πληθωρισμό, θυμίζουμε πως ο δείκτης αυξήθηκε κι άλλο στο 8,6% τον Ιούνιο, με όχημα την άνοδο των ενεργειακών τιμών Η κυρία Λαγκάρντ σχολίασε πως η ΕΚΤ περιμένει πως ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε ανεπιθύμητα υψηλά επίπεδα για αρκετό διάστημα ακόμη, λόγω των συνεχιζόμενων πιέσεων από τις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων. Ωστόσο, σταδιακά ελλείψει νέων διαταραχών, το ενεργειακό κόστος θα σταθεροποιηθεί, όπως και οι εφοδιαστικές αλυσίδες, οπότε σε συνδυασμό με την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής θα επιτευχθεί η επιστροφή του πληθωρισμού κοντά στα όρια ασφαλείας που θέτει η Τράπεζα.
Εξάλλου, η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή. Η ανεργία έπεσε στο ιστορικό χαμηλό του 6,6% το Μάιο, ενώ οι κενές θέσεις εργασίας σε πολλούς κλάδους αντανακλά την ανθηρή ζήτηση για νέες προσλήψεις. Ο ρυθμός ανάπτυξης των μισθών συνέχισε να αυξάνεται σταδιακά τους τελευταίους μήνες, αλλά σε γενικές γραμμές παραμένει υπό έλεγχο.
Ουσιαστικά το σημαντικότερο ρίσκο που μπορεί να ωθήσει καθοδικά την ανάπτυξη παραμένει ο πόλεμος και η παράταση του, ειδικά αν οι ενεργειακές ροές από την Ρωσία διαταραχθούν σε σημείο που να απαιτηθεί από τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν περικοπές στη χρήση από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Ο πόλεμος μπορεί να μειώσει κι άλλο τα επίπεδα εμπιστοσύνης και να επιδεινώσει τα προβλήματα στα επίπεδα προσφοράς, κρατώντας συνάμα επίμονα υψηλά τα κόστη της ενέργειας και των καυσίμων. Μια ταχύτερη επιδείνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης λόγω του πολέμου θα λειτουργήσει επίσης ως ένα ακόμη ρίσκο για τις προοπτικές της Ευρωζώνης.