Του Ξένιου Μεσαρίτη
Το «Cyprus Confidential» μπήκε από τις 14 του Νοέμβρη στις καθημερινές συζητήσεις, τόσο εντός της κυπριακής κοινωνίας αλλά κυρίως στα διεθνή «πηγαδάκια», από τα πρωτοσέλιδα εφημερίδων μέχρι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το αν πρόκειται περί αναμασημένης τροφής και χειροβομβίδας κρότου λάμψης ή αποκαλύψεων που συνταράσσουν συθέμελα την κυπριακή οικονομία, αποτελεί κατά την άποψή μας δευτερεύον ζήτημα. Το μεγάλο θέμα και το κύριο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι πώς αντιμετωπίζεται αυτή η κρίση που απειλεί ακόμη μια φορά τη φήμη της χώρας μας, του σημαντικότερου περιουσιακού μας στοιχείου.
ΠΛΕΟΝ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΝΑ ΜΑΣ ΒΓΕΙ ΤΟ ΜΑΤΙ
Η έκφραση που ανασύρθηκε ακόμα μια φορά, τουλάχιστον εντός Κύπρου, μετά τα δημοσιεύματα του Cyprus Confidential, είναι το «παρά να σου βγει το όνομα καλύτερα να σου βγει το μάτι». Με τα βλέμματα στραμμένα και πάλι στην Κύπρο, η επιλογή να βγάλουμε το μάτι για να σώσουμε το όνομα δεν είναι πλέον διαθέσιμη, άρα θα πρέπει με αποφασιστικότητα και ρηξικέλευθες κινήσεις να γνωστοποιήσουμε και να διατρανώσουμε τις αλλαγές και τις διαρθρωτικές κινήσεις, ανασύροντας από τον Ησίοδο στο «Έργα και Ημέραι» τη φράση «Φήμη... κακή αργαλέη φέρει, χαλεπόν δ’ αποθέσθαι» (η κακή φήμη είναι βαρύ φορτίο και είναι δύσκολο να απαλλαγείς από αυτήν).
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ PANAMA PAPERS ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΜΑ
Το αξιοσημείωτο με το Cyprus Confidential είναι το γεγονός ότι πρόκειται για τη δεύτερη φορά που το ICIJ και τα υπόλοιπα μέσα ενημέρωσης του κονσόρτιουμ «βαφτίζουν» μια έρευνα με το όνομα της χώρας (τα Cyprus Papers προέρχονταν από διαφορετική δημοσιογραφική ομάδα, του Al Jazeera και αφορούσαν μόνο το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα). Σαφώς, ο λόγος της επωνυμίας του Panama Papers ή του Cyprus Confidential οφείλεται εν μέρει στην πηγή των διαρροών, παρά της ταύτισης της χώρας με τα όσα αναφέρονται στα δημοσιεύματα, ωστόσο οι αποκαλύψεις φέρνουν στην επιφάνεια σοβαρά ζητήματα για τις χώρες και δημιουργούν ανάλογες επιπλοκές.
Η περίπτωση του Παναμά είναι χαρακτηριστική, ιδίως όταν οι οίκοι αξιολόγησης κατέγραφαν τις ζημιές που επέφεραν οι αποκαλύψεις για το πώς η χώρα εξυπηρετούσε τη φοροδιαφυγή επωνύμων και πολιτικών ολόκληρου του κόσμου. Οι διαρροές του δικηγορικού γραφείου και παρόχου Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, Mossack Fonseca, είχαν οδηγήσει τους Fitch να καταγράφουν τρία χρόνια μετά τα Panama Papers ότι «ο κίνδυνος φήμης θα παραμείνει βασικό ζήτημα για την οικονομία και τις τράπεζες του Παναμά.
«Τα διάφορα συμβάντα που επηρεάζουν τη φήμη της χώρας ασκούν ευρεία πίεση στην πρόσβαση χρηματοδότησης και βλάπτουν τη θέση και την ικανότητα του Παναμά ως περιφερειακού χρηματοπιστωτικού κέντρου», ήταν το συμπέρασμα του διεθνούς οίκου αξιολόγησης. Το 2023, επτά και πλέον χρόνια μετά τα Panama Papers, μια ανάλυση του Bloomberg έδειχνε ότι το 2022 καταγράφηκε μείωση της τάξης του 63% των εγγραφών νέων εταιρειών, σε σχέση με μια δεκαετία νωρίτερα, το 2012. Στο ίδιο μοτίβο, ενώ το 2013 ο αριθμός διάλυσης εταιρειών και ιδιωτικών ταμείων ήταν 7, το 2022 ο αριθμός εκτινάχθηκε σε 5.575.
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Παναμά, Χουάν Κάρλος Αραούζ, σε δηλώσεις του το 2023, αποδίδει αυτήν την αλλαγή στην κακή φήμη της χώρας, μετά την έρευνα του ICIJ για τα Panama Papers. Αυτή η έρευνα, βασισμένη σε 11,5 εκατομμύρια αρχεία που διέρρευσαν από την πλέον ανενεργή δικηγορική εταιρεία, Mossack Fonseca, αποκάλυψε ένα σύστημα υπεράκτιων τραπεζικών συναλλαγών, που επέτρεπαν τη φοροδιαφυγή, το ξέπλυμα χρήματος και τη διαφθορά. «Παρά τις προσπάθειες που έχει κάνει ο Παναμάς για να θέσει ένα πρότυπο ελέγχου σε υψηλότερο επίπεδο από οποιαδήποτε άλλη δικαιοδοσία στον κόσμο, εξακολουθεί να επηρεάζεται από τη φήμη της χώρας» δήλωσε ο Αραούζ στο Bloomberg.
Η Mayra Rodríguez, δικηγόρος με έδρα τον Παναμά, πιστώνει επίσης την έρευνα της ICIJ, αλλά υποστήριξε ότι η πτώση θα μπορούσε να οφείλεται στην αυστηροποίηση των κανονισμών που εφαρμόστηκαν. Αυτοί οι κανονισμοί επιβάλλουν υψηλότερες υποχρεώσεις στα δικηγορικά γραφεία, κάτι που λέει ο Rodríguez αυξάνει τον κίνδυνο και ενδεχομένως μειώνει τη ζήτηση. Ομοίως, η πίεση από διεθνείς οντότητες, όπως η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης, μπορεί επίσης να συνέβαλε στην αλλαγή.
Ο Παναμάς βρίσκεται επί του παρόντος στην «γκρίζα λίστα» της FATF —μια λίστα δικαιοδοσιών που παρακολουθεί στενά ο Οργανισμός και οι οποίες έχουν συμφωνήσει να επιλύσουν ορισμένα οικονομικά κενά, εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου. Η FATF ανέθεσε στον Παναμά να διασφαλίσει την «επαρκή επαλήθευση των ενημερωμένων πληροφοριών δικαιούχου ιδιοκτησίας από υπόχρεες οντότητες και την έγκαιρη πρόσβαση από τις αρμόδιες Αρχές». Και το παράθυρο του χρόνου, για να γίνει αυτό, κλείνει σύντομα. Η FATF εξέδωσε προειδοποίηση στον Παναμά να ολοκληρώσει το σχέδιο δράσης τής χώρας μέχρι τα τέλη του 2023.
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ, ΑΛΛΑ…
Παρά το γεγονός ότι ο Παναμάς και η Κύπρος έχουν αυξήσει το ρίσκο της φήμης (reputational risk), λόγω των αποκαλύψεων του ICIJ, το 2016 και το 2023 αντιστοίχως, οι δύο περιπτώσεις έχουν ειδοποιούς διαφορές. Από τη μια ο Παναμάς παραμένει οριακά στην «γκρίζα λίστα» της FATF, ενώ η τελευταία αξιολόγηση της Κύπρου από τη Moneyval καταγράφει ότι η Κύπρος ανήκει στο ένα τέταρτο των χωρών με την πιο αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων κατά του ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Επίσης, σημαντική παράμετρος είναι το γεγονός ότι ο Παναμάς χαρακτηρίζεται ακόμη και σήμερα ως φορολογικός παράδεισος, ενώ για την Κύπρο, πέραν των δημοσιευμάτων που υπάρχουν και χαρακτηρίζουν τη χώρα ως τέτοια, κανένας επίσημος φορέας, κρατικός και μη, δεν χαρακτηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ως «φορολογικό παράδεισο».
Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στις 17 Οκτωβρίου του 2023 έχει ανακοινώσει τον κατάλογο με τις χώρες με τις οποίες δεν συνεργάζεται για φορολογικούς σκοπούς, αφού δεν τηρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ο στόχος του ευρωπαϊκού καταλόγου για τις μη συνεργάσιμες δικαιοδοσίες δεν είναι να κατονομάσει και να ντροπιάσει χώρες, αλλά να ενθαρρύνει θετικές αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία και τις πρακτικές τους, μέσω συνεργασίας. Ανάμεσα σε αυτές τις 16 χώρες συγκαταλέγεται και ο Παναμάς.
«Η ΚΥΠΡΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΘΕΙ ΜΕ ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ»
Μιλώντας στο Economy Today, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, τόνισε ότι ναι μεν μπορούν να γίνουν συγκρίσεις συγκυριακά, λόγω των Panama Papers και των Cyprus Confidential, αλλά η Κύπρος δεν μπορεί να συγκριθεί κατ’ ουδένα λόγο με αφερέγγυους προορισμούς. «Ούτε σε θέματα πρακτικής ούτε σε θέματα εποπτείας».
Η χρηματοοικονομική εποπτεία της Κύπρου όχι μόνο συνάδει πλήρως με το αυστηρό ευρωπαϊκό πλαίσιο αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι ακόμη πιο αυστηρή. Ενδεικτικό ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κλείσει πέραν των 70.000 λογαριασμών στην Κύπρο, ενώ έχουν διαγραφεί πέραν των 45.000 εταιρειών «κέλυφος». Δεν είναι τυχαίο που η πέμπτη κατά σειρά αξιολόγηση της Moneyval είναι θετική, με την Κύπρο να μην κατατάσσεται σε καμιά από τις 40 κατηγορίες, ως «μη συμμορφωμένη». «Τα τελευταία χρόνια η εποπτεία και το εποπτικό πλαίσιο συνεχώς βελτιώνεται, κάτι που αναγνωρίζεται από όλους τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς που αφορούν το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, κάτι που ισχύει και στην έμπρακτη εφαρμογή όλων των κυρώσεων» σημείωσε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης.
ΓΙΑΤΙ CYPRUS CONFIDENTIAL ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ;
Μια ιστορική αναδρομή ίσως να είναι χρήσιμη, για να απαντηθεί εν μέρει το ερώτημα που τίθεται τις τελευταίες βδομάδες και περίπου περιγράφεται ως «γιατί στοχοποιείται η Κύπρος», που φαίνεται ότι τις πλείστες φορές απαντάται με κάπως θερμόαιμες διαθέσεις με αυτομαστίγωμα και το «This is Cyprus» είτε με το «Γιατί οι άλλοι είναι καλύτεροι από μας;». Παρά το γεγονός ότι και οι δύο προσεγγίσεις μπορεί να εξηγούν εν μέρει το φαινόμενο, αν και κλισέ, ίσως η αλήθεια κρύβεται κάπου στη μέση.
Η ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΤΟΥ 1974 ΚΑΙ Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ «ΥΨΗΛΟΥ ΡΙΣΚΟΥ»
Η τουρκική εισβολή του 1974 άλλαξε άρδην το σκηνικό του παραγωγικού μοντέλου της κυπριακής οικονομίας. Η Κύπρος, με το 70% των παραγωγικών της συντελεστών να είναι κάτω από την τουρκική κατοχή, άρχισε να μεταλλάσσεται μετά τη δεκαετία του 1980 από μια οικονομία που ήταν βασισμένη στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή σε ένα διεθνές κέντρο παροχής Υπηρεσιών. Η κυπριακή οικονομία ανοικοδομήθηκε πάνω στον τομέα των Υπηρεσιών, παρέχοντας Χρηματοοικονομικές και Επαγγελματικές Υπηρεσίες γύρω από τα Δικηγορικά, Λογιστικά, Τραπεζικά και Ναυτιλιακά, τον Τουρισμό και τον τομέα των Ακινήτων.
Με τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, με ένα διεθνές δίκτυο διμερών κρατικών συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας και με ένα αρκετά χαλαρό εποπτικό πλαίσιο ελέγχου για την εγγραφή εταιρειών, το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και τη δήλωση εισοδημάτων, η Κύπρος βασίστηκε σε μια βιομηχανία η οποία χαρακτηρίζεται ως «υψηλού ρίσκου». Η απότομη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και η απουσία μιας «εποπτικής και κανονιστικής παράδοσης» στον τομέα των Υπηρεσιών παράλληλα με την ευκαιριακή εκμετάλλευση διεθνών συγκυριών δημιούργησαν «στρεβλώσεις», οι οποίες λειτούργησαν αθροιστικά στην «κακή φήμη» του νέου κυπριακού οικονομικού μοντέλου.
ΤΟ «ΑΝ» ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΕΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα διεθνείς παράγοντες εκτός Κύπρου, που ασχολούνται με τα της κυπριακής οικονομίας, κυκλοφορούν ακόμη τις φήμες για τις μαύρες σακούλες με χρήματα που έμπαιναν στις κυπριακές τράπεζες, μετά τη πτώση της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Αυτό που επιβεβαιώνεται από τα δημοσιεύματα και τις διαρροές εγγράφων είναι ότι πολλοί Ρώσοι που κατάφεραν με διάφορους τρόπους να πλουτίσουν στα ’90 και αρχές του αιώνα, διακινούσαν τα χρήματα και τις περιουσίες τους, μέσω πολύπλοκων εταιρικών δομών με έντονο το «κυπριακό άρωμα».
Σημείο ορόσημο και σύμπτωμα της γιγάντωσης της βιομηχανίας του τομέα των Υπηρεσιών ήταν το 2013, όταν η δημοσιονομική τρύπα, οι κακοί εποπτικοί χειρισμοί που οδήγησαν στην κατάρρευση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, οι χειρισμοί «μαθητευόμενων μάγων» της κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια και ακολούθως Νίκου Αναστασιάδη οδήγησαν στο κούρεμα καταθέσεων και την κυπριακή οικονομική κρίση του 2013. Τότε, η κακή φήμη της Κύπρου, με το 45% των καταθέσεων να αντιπροσωπεύει καταθέτες από δικαιοδοσίες που δεν ήταν αρεστές στους εταίρους μας, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ, που καλέσαμε για να επιληφθούν της κακής οικονομικής κατάστασης, είχε ως αποτέλεσμα τις δυσμενείς συνέπειες των αποφάσεων που λήφθηκαν. Τα «αν» σαφώς δεν μπορούν να αλλάξουν την ιστορία, αλλά βοηθούν στην ανάλυση εκ των υστέρων αλλά και στην πορεία που ακολουθούμε στο μέλλον, άρα θέτουμε το ερώτημα τού «Αν η Κύπρος είχε καλύτερη φήμη στους συμμάχους της, πώς θα άλλαζαν τα γεγονότα το 2013;»
Σχολιάζοντας επί τούτου, ο Σωφρόνης Κληρίδης, κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναφέρει ότι «Δυστυχώς σπέρνουμε ό,τι θερίσαμε και το 2013 πληρώσαμε βαρύ τίμημα, λόγω της κακής φήμης της χώρας μας». Σημειώνει ότι «βελτιώσαμε πολλά από τότε, κυρίως στον Τραπεζικό τομέα. Όμως, επιτρέψαμε ξανά σε στενά ιδιωτικά συμφέροντα να αμαυρώσουν το όνομα του τόπου. Με την ανοχή και τη συμμετοχή του κράτους στο ψηλότερο επίπεδο».
ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΦΥΡΙΖΟΥΜΕ ΑΔΙΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΜΕ ΠΑΡΑΚΑΤΩ;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις 24 Φεβρουαρίου του 2022 και την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, πλήρωσε στη ρωσική κυβέρνηση 140 δισεκατομμύρια ευρώ για ορυκτά καύσιμα. Σύμφωνα με ανάλυση της δεξαμενής σκέψης Bruegel, οι Ευρωπαίοι πλήρωσαν 83 δισεκατομμύρια ευρώ για πετρέλαιο και 53 δισεκατομμύρια ευρώ για φυσικό αέριο. Την ίδια ώρα, o ICIJ με τα Cyprus Confidential ασκεί δριμύ κατηγορώ ότι «η Κύπρος αγνοεί τις ρωσικές βιαιότητες και τις δυτικές κυρώσεις για να προστατέψει τον πλούτο των συμμάχων του Πούτιν».
Όπως είχε αναφέρει ο οικονομολόγος, Αλέξανδρος Αποστολίδης, «Όλες οι χώρες της Ε.Ε. έχουν έναν τομέα στον οποίο θα ήθελαν η σχέση με τη Ρωσία να εκτονώνεται σιγά-σιγά. Για την Ιταλία είναι τα είδη πολυτελείας, για τη Γερμανία το φυσικό αέριο. Για την Κύπρο είναι η σχέση με τη Ρωσία στον τομέα των Επιχειρηματικών Υπηρεσιών». Το δεδομένο αυτό μπορεί να ενισχύσει το επιχείρημα της υποκρισίας και της επιλεκτικής ευαισθησίας της Δύσης, ωστόσο δεν μπορεί να καλύψει τα κενά που όντως υπάρχουν στη βιομηχανία της παροχής Υπηρεσιών και σαφώς δεν μπορεί να απαλείψει τον κίνδυνο για τη φήμη της Κύπρου.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το πώς μας αντιμετωπίζει και αντιλαμβάνεται ο διεθνής παράγοντας, κρατικοί και οικονομικοί δρώντες, κυρίως λόγω της εξάρτησης τής οικονομίας από ξένες επενδύσεις όσο και της στήριξης που χρειάζεται η Κύπρος για πολιτικά ζητήματα —με πρώτο την κατοχή από την Τουρκία— δεν υπάρχει η πολυτέλεια να σφυρίζουμε αδιάφορα στα κατηγορώ των Cyprus Confidential.
ΠΩΣ ΑΠΟΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΑΠΕΙΛΗ ΚΑΙ ΠΩΣ «ΔΙΟΡΘΩΝΟΜΑΣΤΕ»;
Στην τελευταία αξιολόγηση της Moneyval του Νοεμβρίου του 2022, παρά το γεγονός ότι η Κύπρος δεν χαρακτηρίζεται σε καμία από τις 40 κατηγορίες αξιολογήσεων ως «μη συμμορφωμένη», τονίζεται ότι «ενώ η Κύπρος έχει σημειώσει κάποια πρόοδο στην αντιμετώπιση των ελλείψεων τεχνικής συμμόρφωσης που αναφέρονται στην έκθεση αξιολόγησης, δεν έχει επαναβαθμολογηθεί σε καμία από τις συστάσεις της FATF, για τις οποίες παραμένει ως «μερικώς συμβατή». Βάσει της Έκθεσης και των συστάσεων διαφαίνονται τα κενά στον συντονισμό της εποπτείας και πληροφόρησης των εμπλεκόμενων Αρχών για τα θέματα αντιμετώπισης ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και εφαρμογής κυρώσεων αλλά και έλλειψη εφαρμογής μέτρων και ενός κυρωτικού μηχανισμού, στις περιπτώσεις όπου εντοπίζονται παραβιάσεις των κανονισμών.
ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ
Προς αυτή την κατεύθυνση, κυβερνητικές πηγές, μιλώντας στο Economy Today, κατέγραψαν προτάσεις που έχουν αποφασιστεί και οδεύουν προς υλοποίηση, ενώ έχουν διαμηνυθεί και στους δημοσιογράφους του ICIJ, όταν ερωτήθηκαν για το τι προτίθεται να πράξει η κυβέρνηση κατόπιν του Cyprus Confidential. Στέλνοντας ένα μήνυμα, χαρακτηριζόμενο ως «μηδενικής ανοχής», το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον Ιούνιο του 2023 ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων, που διαβιβάστηκε προφορικά σε όλες τις πρεσβείες στην Κύπρο:
• Κεντρικός Συντονισμός Πληροφοριών με τον διορισμό προσώπου στο Υπουργείο Οικονομικών, που θα λειτουργεί ως κεντρικό σημείο για τη λήψη και διανομή πληροφοριών από τις κυπριακές και ξένες αρχές.
• Ενίσχυση των Οικονομικών Πληροφοριών (intelligence), μέσω συμφωνίας με το Πανεπιστήμιο της Κύπρου, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του καθεστώτος κυρώσεων.
• Αξιολόγηση του Νομοθετικού Πλαισίου, προκειμένου να διατυπωθούν βελτιώσεις που απαιτούνται στο νομοθετικό πλαίσιο.
• Ενίσχυση της Εταιρικής Διακυβέρνησης, αντανακλώντας τη δέσμευση για την ενίσχυση των μηχανισμών επίβλεψης, την κάλυψη κενών στον εταιρικό τομέα και την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τους κανονισμούς AML. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζεται η δημιουργία Ενιαίας Αρχής Εποπτείας για αυτές τις Υπηρεσίες.
• Ενίσχυση των Ικανοτήτων Επιβολής του Νόμου, μέσω μελέτης που θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2023 και θα αξιολογήσει την ικανότητα των Αρχών επιβολής του νόμου στην έρευνα και δίωξη οικονομικών εγκλημάτων.
Η ΕΝΙΑΙΑ ΑΡΧΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ, ΤΟ «ΒΑΡΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ» ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
Ο Σωφρόνης Κληρίδης σημείωσε, στο Economy Today ότι, «οι διακηρύξεις της κυβέρνησης για μηδενική ανοχή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως χρειάζεται αποφασιστική δράση. Η αυτορρύθμιση των Επαγγελματικών Υπηρεσιών έχει αποτύχει και πρέπει να εξετάσουμε τη δημιουργία ανεξάρτητης Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής για όλο το φάσμα των Επαγγελματικών Υπηρεσιών». Ο Κυριάκος Ιορδάνους, γενικός διευθυντής του ΣΕΛΚ, μιλώντας στο Economy Today, χαρακτήρισε την Ενιαία Αρχή Εποπτείας ίσως ως τον πιο αποτελεσματικό για να προχωρήσει ο τομέας των Υπηρεσιών προς τα εμπρός. Εξελισσόμενοι από το στάδιο ανάπτυξης και φτάνοντας στην ωριμότητα, ενώ ταυτόχρονα αντλούμε διδάγματα από πιο προηγμένες χώρες στον χώρο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και με αφορμή τα σκληρά διδάγματα της απειλής της φήμης της χώρας, η ίδρυση μιας εθνικής Αρχής Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών αποτελεί μονόδρομο.
Ο Κυριάκος Ιορδάνους αναφέρει ότι «δεν θα ανακαλύψουμε κάτι καινούργιο, αφού θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα παραδείγματα του Ηνωμένου Βασιλείου (FCA) και πιθανώς αυτά της Νότιας Αφρικής και του Χονγκ Κονγκ, που θα μπορούσαν να είναι πιο σχετικά με την Κύπρο, λόγω του μεγέθους τους». «Η Μάλτα έχει επίσης ιδρύσει τη MFSA με επίδοση που ξεχωρίζει» σημειώνει. Για να εκπληρώσει αποτελεσματικά τα καθήκοντα και την αποστολή της, η νέα Αρχή Εποπτείας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (FSA), χρειάζεται να διαθέτει επαρκείς πόρους σε ό,τι αφορά τη διακυβέρνηση, τους ανθρώπους, την επάρκεια, τις δεξιότητες και τα ψηφιακά εργαλεία. Επιπλέον, πρέπει να υποστηρίζεται από ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της Βιομηχανίας Υπηρεσιών, μια Αρχή Εποπτείας Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών μπορεί να λειτουργήσει ως ασφαλές δίχτυ για κάθε επόπτη στον τομέα.
Η ανταλλαγή πληροφοριών, ο ενισχυμένος συντονισμός και η κοινή εφαρμογή ομοιόμορφων πρακτικών μπορούν να ενισχύσουν το καθεστώς εποπτείας, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά του και διασφαλίζοντας ότι δεν υπάρχουν «αδύναμα σημεία». Παραδείγματος χάρη, παρόμοια με τον Οργανισμό FCA στο Ηνωμένο Βασίλειο, η νέα αυτή Αρχή πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να αναλαμβάνει ποινικές ενέργειες κατά παραβατικών οντοτήτων (καθώς οι παραβάσεις των νόμων για κυρώσεις και του AML αποτελούν ποινικά αδικήματα).
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΣΟΥΝ ΚΑΣΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Για την εφαρμογή της πρότασης αυτής, θα πρέπει να πέσουν τα υφιστάμενα φέουδα και να υπάρξει ο απαραίτητος συντονισμός για το καλό του κλάδου και της χώρας. Ο γενικός διεθυντής του ΣΕΛΚ αναφέρει ότι για να εφαρμοστεί η πρόταση αυτή, οι «πόλεις-βασίλεια» της Κύπρου πρέπει να εγκαταλειφθούν και να εργαστούμε με πιο συντονισμένο τρόπο μεταξύ όλων των υφισταμένων Αρχών και του Κράτους. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτή η πρόταση δεν υπονοεί κατ’ ουδέν τρόπο ότι οι υφιστάμενες Αρχές πρέπει να εγκαταλειφθούν ή να τερματιστούν. Αντιθέτως, υπογραμμίζεται ρητώς ότι κάθε αρμόδια Αρχή τομέα συνεχίζει τις λειτουργίες της κανονικά, όπως η άδεια, η εκπαίδευση, η παρακολούθηση, η κύρωση και η επίβλεψη των αδειοδοτημένων οντοτήτων της.
Στο μέλλον, αυτό θα μπορούσε να γίνει υπό μια κοινή ομπρέλα, που θα εξασφαλίζει τον συντονισμό, την καθοδήγηση και την προστασία για κάθε αρχή. Εάν μια τέτοια Αρχή τεθεί σε λειτουργία, με την ανατροπή κατάλληλων και αντίστοιχων εξουσιών και με την ευθύνη της κυβέρνησης και του πολιτικού συστήματος, θα οδηγήσει στη σταδιακή διόρθωση της καταστραμμένης φήμης της χώρας και της αρνητικής αντίληψης. Επιπλέον, θα διευκολύνει επίσης την αναβάθμιση της κυπριακής Βιομηχανίας Παροχής Υπηρεσιών με νέους τύπους Υπηρεσιών και Προϊόντων, στο πλαίσιο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, της τραπεζικής δραστηριότητας, της έλξης επενδύσεων και της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, αλλά με έναν πιο εξειδικευμένο και ανταγωνιστικό τρόπο. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ήταν επωφελές για ολόκληρη την οικονομία, τις διαπραγματευτικές εξουσίες της κυβέρνησης, το πολιτικό υπόβαθρο της χώρας και φυσικά, για την κοινωνία συνολικά.
ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΡΙΣΟΥΜΕ ΤΑ «ΣΑΠΙΑ ΜΗΛΑ»
Αναγνώστης του Economy Today, που εργάζεται και ζει στο εξωτερικό και θέλησε να παραμείνει ανώνυμος, ανέφερε ότι μετά τα Cyprus Confidential τροποποίησε τον λογαριασμό του στο LinkedIn, διαγράφοντας τους όποιους συσχετισμούς είχε με τον τομέα των Υπηρεσιών της Κύπρου, θεωρώντας ότι είχαν αρνητική επίδραση στο επάγγελμά του. Δηλαδή, η αρνητική αντίληψη της χώρας διαχέεται πέραν του επιπέδου κρατικής, οικονομικής και επενδυτικής πολιτικής και στους πολίτες του κράτους, εντός και εκτός Κύπρου, που αποφεύγουν να αναφέρονται στον τόπο καταγωγής τους, που λόγω της κακής φήμης επηρεάζει τις επαγγελματικές τους προοπτικές.
Σχολιάζοντας επί τούτου, ο Σωφρόνης Κληρίδης τόνισε ότι «η Κύπρος διαθέτει πολλούς ικανούς επαγγελματίες που θέλουν και μπορούν να πάρουν τον τόπο μπροστά. Να κάνουν την Κύπρο επιχειρηματικό κέντρο που να προσελκύει ποιοτικές επενδύσεις αλλά και ποιοτικούς ανθρώπους. Ανθρώπους που θέλουν να δημιουργήσουν και όχι να κρυφτούν. Τους κρατά πίσω η αδυναμία μας να αποβάλουμε τις παλιές κακές συνήθειες και να παραμερίσουμε τα σάπια μήλα που διασύρουν το όνομα της χώρας στον βωμό του εύκολου κέρδους».
Διαβάστε επίσης: Πώς τα πολεμικά ρίχτερ «σείουν» την Κύπρο 60 ημέρες μετά