Επιμέλεια: Ξένιος Μεσαρίτης
Ο Οκτώβριος έκλεισε με ράλι στις τιμές των σιτηρών με τα τιμές των futures του σιταριού (Wheat) να σημειώνουν άλμα σχεδόν 7%.
Μιλώντας στο Economy Today ο Βρασίδας Νεοφύτου, Υπεύθυνος Επενδυτικής Έρευνας στην Exclusive Capital αναφέρει ότι η νέα άνοδος στις τιμές των σιτηρών αντανακλά τις ανησυχίες των επενδυτών για ένα μεγάλο έλλειμα προσφοράς στην παγκόσμια αγορά σιτηρών μετά την έξοδο της Ρωσίας από τη συμφωνία εξαγωγών σιτηρών από την Ουκρανία στη Μαύρη Θάλασσα το Σαββατοκύριακο, επαναφέροντας στο προσκήνιο τους φόβους για παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
Σύμφωνα με τον Βρασίδα Νεοφύτου, οι κλιμακούμενες γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μαύρη Θάλασσα και η «εργαλειοποίηση» των τροφίμων από τη Ρωσία προσθέτουν ένα «premium φόβου» στις τιμές των σιτηρών, και τα οποία θα επιφέρουν περαιτέρω αυξήσεις στις τιμές των βασικών αγαθών για τους καταναλωτές κατά τους χειμερινούς μήνες.
Το νέο ράλι έρχεται κατόπιν των πληθωριστικών πιέσεων στα τρόφιμα και επιδεινώνει τις ελλείψεις τροφίμων στις υποανάπτυκτες χώρες της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής, όπως της Υεμένης, Αιθιοπίας, Λιβύης, Λιβάνου, Σουδάν, και Σομαλίας, όπου μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού βρίσκεται στα πρόθυρα της πείνας και λιμού.
Το Σάββατο, η Ρωσία ανακοίνωσε την αναστολή της συμμετοχής της σε μια υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ συμφωνία σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία επιτρέπει την ασφαλή διέλευση των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών από λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Αυτό αποτελεί και ένα είδος απάντησης της Ρωσίας στην επίθεση ουκρανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους στα πλοία της στο λιμάνι της Σεβαστούπολης στην Κριμαία.
O ΟΗΕ, η Τουρκία, η Ρωσία και η Ουκρανία πέτυχαν τη συμφωνία JCC (Joint Coordination Centre) τον περασμένο Ιούλιο (λήγει στις 19 Νοεμβρίου) για να εγγυηθούν τις κινήσεις στρατιωτικής ασφάλειας των πλοίων στα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας (Οδησσός και άλλα μικρότερα λιμάνια).
Η συμφωνία είχε ως σκοπό να επιθεωρούνται τα εμπορικά πλοία που εξάγουν ουκρανικά αγροτικά προϊόντα στις παγκόσμιες αγορές και είχε ως στόχο να αμβλυνθεί το ενδεχόμενο μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.
Όπως εξηγεί ο Βρασίδας Νεοφύτου, η Ουκρανία και η Ρωσία είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές δημητριακών στον κόσμο (μαζί αντιπροσωπεύουν το 25% των παγκόσμιων εξαγωγών σιτηρών) όπως σιτάρι, καλαμπόκι, κριθάρι, σόγια, ηλιέλαιο και άλλα.
Αντίδραση της αγοράς
Μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σιταριού (Wheat) σημείωσαν νέο υψηλό δύο εβδομάδων στα 8,85 δολάρια το μπουσέλ, ή άνοδο ύψους 7%, το καλαμπόκι (corn) αυξήθηκε σχεδόν 3% στα 7,05 δολάρια το μπουσέλ, ενώ η σόγια (soybeans) πρόσθεσε 2% στα 14,33 δολάρια το μπουσέλ, κατά την συνεδρίαση της Δευτέρας.
Παρόλο που οι τιμές του σιταριού διαπραγματεύονται σχεδόν στα 5 $/bushel, ή 35% χαμηλότερα από το υψηλό όλων των εποχών των 13,60 $/buhel που σημειώθηκε στις 8 Μαρτίου 2022 είναι ορατός ο κίνδυνος επισιτιστικής κρίσης.